Стамбул — ғасырлар тереңінен сыр шертетін, архитектуралық сән-салтанатымен және бірегей географиялық орнымен ерекшеленетін таңғажайып қала. Бұл — әлемдегі екі құрлықта, яғни Еуропа мен Азияда қатар орналасқан санаулы мегаполистердің бірі. Қаланың әрбір көшесі мен ғимараты көне өркениеттердің ізі мен мұрасын сақтап қалған. Византиядан Осман империясына дейін, Рим империясынан қазіргі Түркияға дейінгі тарих осы қалада тұтасқан. Назарларыңызға бұрын білмеуіңіз мүмкін қызықты әрі танымдық деректер тізбегін ұсынамыз.
- Стамбул үш ұлы империяның — Рим, Византия және Осман империяларының астанасы болған жалғыз қала. Әлемдегі ешбір қала мұндай тарихи рөл атқарған емес.
- Қаланың алғашқы атауы — Византий болған, кейін 330 жылы император Константин оны Рим империясының жаңа астанасы етіп, Константинополь деп атаған. Қазіргі «Стамбул» атауы ресми түрде 1930 жылы қабылданған.
- Түркияның астанасы Анкара болса да, Стамбул — елдегі ең ірі және ең халқы тығыз орналасқан қала. Ол елдің мәдени, экономикалық және туристік орталығы саналады.
- Қаланың дәл ортасынан Босфор бұғазы өтеді, бұл Еуропа мен Азияны бөліп тұрған табиғи шекара. Стамбул — бір мезетте екі құрлықта орналасқан жалғыз қала.
- Стамбул жеті төбенің үстіне салынған, бұл тұрғыда ол Рим қаласына ұқсайды. Император Константин жаңа астананы дәл Рим секілді етуге ұмтылған.
- Айя-София — әлемдегі ең көрнекті сәулет ескерткіштерінің бірі. Ол алғашында шіркеу, кейін мешіт, музей, соңында қайта мешітке айналған ерекше тарихи ғимарат.
- Қалада орналасқан Үлкен базар — әлемдегі ең көне әрі ең үлкен жабық базарлардың бірі. Мұнда төрт мыңнан астам дүкен бар, алтыннан бастап кілемдер мен дәмдеуіштерге дейін бәрі сатылады.
- Стамбулда Еуропадағы ең көне жұмыс істеп тұрған трамвай желісі бар, ол Истикляль көшесімен өтеді. Бұл трамвай көлік қана емес, қаланың мәдени символына айналған.
- Қаланың маңызды өткелі саналатын Галата көпірі екі қабатты. Төменгі бөлігінде мейрамханалар мен дәмханалар орналасқан, олардан Босфор бұғазының керемет көрінісі ашылады.
- Осман сұлтандарының сарайы Топқапы бірнеше ғасыр бойы ел басқару орталығы болған. Қазіргі таңда мұнда Мұхаммед пайғамбардың қылышы секілді ислам әлемінің аса құнды жәдігерлері сақтаулы.
- Цистерна Базилика — Стамбулдағы ең көне жерасты су қоймасы. Оның жарықтандырылған колонналары мен судың шағылысы ерекше көрініс береді.
- Галата мұнарасы XIV ғасырда генуездіктермен салынған және бүгінде қаланың ең әйгілі бақылау нүктелерінің бірі. Мұнаның төбесінен ескі қала мен Босфордың әсем көрінісі көрінеді.
- Қалада үш мыңнан астам мешіт бар, бұл мұсылман әлемінде ерекше көрсеткіш. Ең танымал мешіттер қатарында Көк мешіт пен Сүлеймание мешіті бар.
- Стамбул көшелеріндегі мысықтар жергілікті халықтың сүйіспеншілігіне бөленген. Қалалықтар оларды тамақтандырып, паналайтын үйшік жасап, тіпті фильмдерге түсіреді.
- Қалада су транспорты кеңінен қолданылады. Паромдар арқылы Еуропа мен Азия арасын жалғауға, сондай-ақ Принц аралдарына баруға болады.
- Стамбулда жыл сайын халықаралық кинофестиваль өтеді, ол аймақтағы ең беделді мәдени шаралардың бірі саналады. Әлемнің түкпір-түкпірінен режиссерлер мен көрермендер жиналады.
- Стамбұл асханасы — Шығыс пен Батыстың дәмін біріктіретін ерекше кулинарлық мәдениет. Мұнда түрік, балқан, кавказ және Жерорта теңізі елдерінің тағамдарын табуға болады.
- Қаладағы Стамбул университеті 1453 жылы құрылған, бұл елдегі ең көне жоғары оқу орындарының бірі. Бүгінгі таңда да ғылым мен білім саласында маңызды рөл атқарады.
- Стамбул — мұсылман әлемінде метро жүйесі ашылған алғашқы қалалардың бірі. Қазіргі таңда метро желісі үнемі кеңейіп, мегаполистің әр ауданын байланыстырып жатыр.
- Қаланың орталығындағы қазба жұмыстары кезінде IV ғасырға жататын Теодосий порты табылған. Бұл Стамбулдың тарихы тереңде жатқанын тағы бір мәрте дәлелдейді.
Бұл Стамбул туралы сіз бұрын білмеуі мүмкін қызықты деректер — осы қала туралы түсінігіңізді кеңейтуге көмектесетін тамаша мүмкіндік. Көшелері мен мешіттері, базарлары мен сарайлары ғасырлар бойғы тарихты бүгінгі заманмен байланыстырып тұр. Стамбул — жай ғана қала емес, бұл — мәдениеттер тоғысқан тірі тарих мекені. Сіз бұл жайында білмеген де боларсыз, бірақ бұл қалаға бір сапар жасау — көзқарасыңызды түбегейлі өзгертуі мүмкін.
