Калимантан, яғни Борнео аралы — Жер бетіндегі ең үлкен аралдардың бірі, табиғаты тамаша, биоалуандығы бай және мәдени ерекшеліктерге толы аймақ. Сіз бұл аралдың үш елге: Индонезия, Малайзия және Брунейге тиесілі екенін білмеуіңіз мүмкін. Мұнда ежелгі ормандар мен сирек кездесетін жануарлар ғана емес, сонымен қатар ғасырлар бойы өз салт-дәстүрлерін сақтап келе жатқан байырғы халықтар да бар. Калимантан — қазіргі заман мен ежелгі өркениет тоғысқан ерекше мекен. Төменде осы таңғажайып арал туралы қызықты әрі танымдық деректер ұсынылған.
- Калимантан — Жер шарындағы үшінші ең үлкен арал. Оның ауданы 743 мың шаршы шақырымнан асады, бұл Францияның жер көлемінен де үлкен.
- Аралдың 73 пайызын Индонезия иеленеді, бұл бөлігі ресми түрде Калимантан деп аталады. Қалған бөлігі Малайзияның Сабах және Саравак штаттарына және Бруней султандығына тиесілі.
- «Борнео» атауын XVI ғасырдағы португал және испан теңізшілері қолданған, олар бұл атауды Бруней корольдігінен естіген. Индонезиялықтар аралды дәстүрлі түрде «Калимантан» деп атайды.
- Калимантан — әлемдегі ең көне тропикалық ормандардың бірі. Бұл орманға 130 миллион жылдан астам уақыт болған және онда өте көп сирек кездесетін жануарлар мекендейді.
- Аралда орангутан, борнеолық ергежейлі піл және азиялық мүйізтұмсық секілді сирек түрлер бар. Олардың көпшілігі жергілікті эндемиктер — яғни тек осы жерде ғана тіршілік етеді.
- Калимантан көптеген өзендерге бай, олардың ішінде Капуас, Барито және Махакам өзендері ірі саналады. Бұл өзендер жергілікті халық үшін басты көлік және тіршілік көзі болып табылады.
- Аралда даяк атты байырғы халық тұрады. Олар өздерінің ерекше әдет-ғұрыптарын, татуировкаларын, дәстүрлі билерін және әндерін әлі күнге дейін сақтап келеді.
- Даяктар тарихта бас алуды дәстүрге айналдырған тайпа ретінде белгілі болған. Бұл дәстүр діни және әскери рәсімдерге байланысты болғанымен, XX ғасырда толық тоқтатылды.
- Олардың тұрғын үйлері ұзын, бірнеше отбасыға арналған бірегей «лонгхаус» деп аталатын биік қадаларға тұрғызылған ағаш үйлер болып табылады.
- Калимантан табиғи байлықтарға өте бай: мұнай, көмір, алтын және ағаш ресурстары мол. Алайда ормандардың шамадан тыс кесілуі экологиялық тепе-теңдікке қауіп төндіруде.
- Аралда орангутандардың жойылып кету қаупі халықаралық деңгейде алаңдаушылық туғызды. Олардың мекенін қорғау үшін қорықтар құрылып, экологиялық ұйымдар белсенді жұмыс істеп жатыр.
- Калимантанда ежелгі үңгірлер мен суреттер сақталған. Лианг-Тебо үңгірінде табылған бейнелердің жасы 40 мың жылдан асады, бұл оларды әлемдегі ең көнелердің қатарына қосады.
- Аралдың климаты тропикалық, жыл бойы ылғалдылығы жоғары және температурасы тұрақты. Мұнда құрғақ және жауынды маусымдар ғана болады.
- Калимантан карсты үңгірлерге, жерасты өзендерге және өзге де геологиялық ғажайыптарға бай. Көптеген аймақтары әлі толық зерттелмеген, бұл оны ғалымдар мен саяхатшылар үшін қызықты етеді.
- Калимантан Коралл үштағанына кіреді — бұл әлемдегі теңіз биоалуандығы ең жоғары аймақ. Оның жағалауларында маржан рифтері, тасбақалар және экзотикалық балықтар көптеп кездеседі.
- Аралдағы Баликпапан қаласы — аймақтың ең ірі және индустриялық орталықтарының бірі. Мұнда мұнай мен газ өндірісі қарқынды дамып келеді.
- 2019 жылы Индонезия үкіметі ел астанасын Джакартадан Калимантанға көшіру жоспарын жариялады. Жаңа астана экологиялық тұрақтылықты ескере отырып, Шығыс Калимантан аймағында салынбақ.
- Қазіргі заманға қарамастан, аралдың көптеген тұрғындары әлі де орманға тәуелді. Олар табиғаттан азық-түлік, дәрілік өсімдіктер және құрылыс материалдарын алады.
- Калимантан экотуризм үшін зор әлеуетке ие. Мұнда орангутандарды бақылау, джунглиде жаяу серуендеу, жергілікті тайпалармен танысу және дәстүрлі мерекелерге қатысу мүмкіндігі бар.
Калимантан — бұл жай ғана арал емес, ол — тірі тарих, экологиялық керемет және мәдени мұраның алтын кеніші. Бұл қызықты деректер осы аймақтың табиғи байлығы мен тарихи маңызын жан-жақты аша түседі. Мұнда ежелгі ормандардың күңіренген тынысын, ежелгі салт-дәстүрлердің сақталғанын және табиғатпен үндестікте өмір сүретін адамдардың өмірін көруге болады. Егер сіз нағыз жабайы табиғат пен шынайы мәдениетке бет бұрғыңыз келсе — Калимантан сіз үшін таптырмас орын.
