Ciekawostki o Wolterze

Wolter to jedna z najważniejszych postaci francuskiego Oświecenia, myśliciel, który walczył piórem z tyranią, fanatyzmem religijnym i dogmatyzmem. Jego nazwisko stało się symbolem walki o wolność słowa, tolerancję wyznaniową i prawa człowieka. Jego twórczość była ostra, ironiczna i głęboko filozoficzna, a życie pełne wygnania, triumfów i nieustannej aktywności intelektualnej. Był nie tylko autorem wielu dzieł literackich, ale również myślicielem, który wywarł ogromny wpływ na rozwój europejskiej kultury i świadomości. Poniżej znajdziesz fascynujące fakty o Wolterze, które mogły Cię zaskoczyć.

• Prawdziwe imię Woltera to François-Marie Arouet. Pseudonimu „Voltaire” zaczął używać po pobycie w Bastylii, prawdopodobnie jako anagram skrótu Arouet le jeune.
• Urodził się w Paryżu w 1694 roku w rodzinie notariusza. Ojciec pragnął dla niego kariery prawniczej, ale François-Marie wybrał drogę pisarza i filozofa.
• Spędził jedenaście miesięcy w Bastylii za satyryczne wiersze obrażające wpływowego arystokratę. To właśnie tam napisał swoją pierwszą sztukę i postanowił zmienić nazwisko.
• Wolter był wielokrotnie zmuszony do opuszczenia Francji. Mieszkał w Anglii, Prusach i Szwajcarii, gdzie również zdobył uznanie jako intelektualista.
• Podczas pobytu w Anglii zapoznał się z pracami Johna Locke’a i Isaaca Newtona, co miało ogromny wpływ na jego dalsze poglądy. To właśnie wtedy zaczął promować idee wolności, racjonalizmu i tolerancji.
• Jego najbardziej znany utwór filozoficzny to Kandyd, arcydzieło ironii i satyry. W tej książce Wolter krytykuje naiwny optymizm i bierność wobec zła.
• Wolter był niezwykle płodnym autorem. Pozostawił po sobie ponad 20 tysięcy listów oraz około 2 tysięcy książek, traktatów, poematów, sztuk i tekstów publicystycznych.
• Wierzył w Boga, ale odrzucał kościelne dogmaty i sprzeciwiał się fanatyzmowi religijnemu. Jego dewizą stały się słowa Écrasez l’infâme – „Zniszczcie ohydę”, odnoszące się do nietolerancji i przemocy Kościoła.
• Wolter był znany z ciętego języka i dowcipnych aforyzmów. Często przypisuje mu się słowa: „Nie zgadzam się z tobą, ale oddałbym życie za twoje prawo do wypowiedzi”, chociaż nie są to jego dosłowne słowa, a raczej podsumowanie jego poglądów.
• Przez około piętnaście lat pozostawał w związku z madame du Châtelet – wybitną uczoną. Razem tłumaczyli Newtona, prowadzili badania z zakresu fizyki i filozofii.
• Wolter posiadał doskonałą intuicję finansową. Inwestował w obligacje państwowe, papiery wartościowe i loterie, stając się jednym z najzamożniejszych filozofów XVIII wieku.
• Publikował często anonimowo lub pod pseudonimami, aby uniknąć cenzury i prześladowań. Jego dzieła były wielokrotnie zakazywane, a niektóre publicznie palone.
• Prowadził korespondencję z wieloma monarchami Europy. Znana jest jego relacja z królem Prus Fryderykiem II, u którego dworu przebywał przez pewien czas.
• Mimo konfliktu z Kościołem katolickim, przyjaciele doprowadzili do jego pochówku w Paryżu. W 1791 roku jego szczątki przeniesiono do Panteonu jako znak narodowego uznania.
• Wolter uważał wolność słowa i sumienia za podstawę postępu społecznego. Apelował o zniesienie tortur, reformę sądownictwa oraz ograniczenie władzy Kościoła i monarchii.
• Po niesprawiedliwej egzekucji protestanta Jeana Calasa, Wolter prowadził intensywną kampanię na rzecz rewizji wyroku. Jego działania doprowadziły do rehabilitacji rodziny i wywołały debatę na temat tolerancji religijnej.
• Interesował się matematyką, fizyką, historią i naukami przyrodniczymi. Jego pisma często łączą różne dziedziny wiedzy, tworząc interdyscyplinarne dzieła.
• Nie miał dzieci, ale był otoczony przez krewnych, uczniów i zwolenników. Jego wpływ na kolejne pokolenia myślicieli był ogromny.
• Pod koniec życia wrócił do Paryża po latach wygnania. Jego powrót był triumfalny, a nawet władze królewskie musiały uznać jego zasługi.
• Zmarł w 1778 roku w wieku 83 lat. Do ostatnich chwil życia zachował poczucie humoru i wierność swoim przekonaniom, pozostając nieustraszonym obrońcą wolności.

Wolter był nie tylko pisarzem i filozofem, ale także odważnym rzecznikiem sprawiedliwości, rozumu i godności ludzkiej. Te ciekawe fakty pokazują, jak wielki i różnorodny był jego wkład w kulturę, myśl i społeczne wartości Europy. Jego idee pozostają aktualne do dziś, a jego walka o wolność inspiruje kolejne pokolenia. Poznanie Woltera to odkrycie siły słowa, ironii i niezależności ducha.