Islam to jedna z największych religii świata, mająca miliardy wyznawców na wszystkich kontynentach. Narodził się w VII wieku, kiedy prorok Mahomet otrzymał pierwsze objawienie w Mekce. Od tego czasu islam rozprzestrzenił się z Półwyspu Arabskiego na cały świat, stając się fundamentem duchowym, kulturowym i naukowym wielu społeczeństw. Islam opiera się na głębokiej doktrynie, jasno określonej etyce oraz systemie praktyk codziennego życia. Poniżej prezentujemy najciekawsze i najbardziej pouczające fakty o islamie, których mogłeś nie znać.
- Islam jest drugą pod względem liczby wyznawców religią na świecie, zaraz po chrześcijaństwie. Liczbę muzułmanów szacuje się na ponad 1,9 miliarda osób. Najwięcej z nich mieszka w Azji i Afryce, ale duże społeczności istnieją również w Europie i obu Amerykach.
- Słowo islam pochodzi z języka arabskiego i oznacza poddanie się lub uległość wobec Boga. Wyznawca islamu to muzułmanin, czyli ten, który podporządkowuje się woli Allaha. Centralnym elementem wiary islamskiej jest przekonanie o istnieniu jedynego Boga.
- Świętą księgą islamu jest Koran, który według tradycji został objawiony prorokowi Mahometowi przez anioła Dżibrila. Koran składa się ze 114 sur i zawiera wskazania dotyczące wszystkich aspektów życia. Jest uważany za dosłowne słowo Boga i nie podlega zmianie.
- Islam opiera się na pięciu filarach, które stanowią podstawę praktyki religijnej. Są to wyznanie wiary (szahada), modlitwa (salat), post w miesiącu ramadan (saum), jałmużna (zakat) oraz pielgrzymka do Mekki (hadżdż). Każdy muzułmanin, który ma taką możliwość, powinien je wypełniać.
- Muzułmanie odmawiają modlitwę pięć razy dziennie o ściśle określonych porach. Przed każdą modlitwą przechodzą rytualne oczyszczenie wodą — wudu. Modlą się zwróceni w stronę Kaaby, świętego miejsca w Mekce.
- Islam uznaje wielu proroków znanych z Biblii, takich jak Abraham, Mojżesz, Dawid i Jezus. Mahomet jest uważany za ostatniego proroka, pieczęć proroków. Wszyscy prorocy głosili to samo przesłanie — wiarę w jedynego Boga.
- Ramadan to święty miesiąc postu, modlitwy i duchowego oczyszczenia. Od świtu do zachodu słońca muzułmanie powstrzymują się od jedzenia, picia, palenia i kontaktów intymnych. Wieczorem spożywają posiłek zwany iftar.
- Hadżdż, czyli pielgrzymka do Mekki, to jedno z największych zgromadzeń religijnych na świecie. Co roku ponad dwa miliony muzułmanów z różnych krajów uczestniczy w tym obrzędzie. Pielgrzymka obejmuje m.in. siedmiokrotne okrążenie Kaaby.
- Islam podkreśla równość wszystkich ludzi niezależnie od rasy, narodowości czy statusu społecznego. Wszyscy muzułmanie są równi wobec Boga. Równość ta widoczna jest szczególnie podczas pielgrzymki, gdy wszyscy noszą ten sam prosty ubiór.
- Prawo islamskie, czyli szariat, reguluje nie tylko praktyki religijne, lecz także życie rodzinne, dziedziczenie, handel i sprawy karne. Podstawy szariatu stanowią Koran, Sunna (tradycja proroka), idżma (zgoda uczonych) i kijas (analogia). Sposób stosowania szariatu różni się w zależności od regionu.
- Islamski kalendarz opiera się na cyklu księżycowym i składa się z 12 miesięcy, co daje 354 lub 355 dni w roku. Z tego powodu islamskie święta co roku przypadają w innym czasie według kalendarza gregoriańskiego. Najważniejsze to Eid al-Fitr (święto zakończenia ramadanu) i Eid al-Adha (święto ofiary).
- Sunnizm i szyizm to dwa główne nurty islamu, które rozdzieliły się w VIII wieku. Podstawy wiary są wspólne, ale różnią się podejściem do przywództwa religijnego i niektórych rytuałów. Większość muzułmanów na świecie to sunnici.
- Islam odegrał ogromną rolę w rozwoju nauki, medycyny, matematyki, astronomii i filozofii. W średniowieczu muzułmańscy uczeni tłumaczyli i zachowywali starożytne dzieła oraz tworzyli własne osiągnięcia. Wielu terminów i odkryć współczesna Europa przejęła właśnie dzięki światu islamskiemu.
- W krajach muzułmańskich rozwinięte są zarówno systemy edukacji religijnej, jak i świeckiej. Uniwersytet Al-Karawijjin w Fezie, założony w 859 roku, jest uważany za najstarszy działający uniwersytet świata. Islamska edukacja obejmuje naukę Koranu, hadisów, prawa i retoryki.
- W islamie zabronione jest przedstawianie Boga, proroków i postaci świętych, aby zapobiec bałwochwalstwu. Sztuka muzułmańska rozwinęła się więc w kierunku kaligrafii, ornamentyki i geometrii. Kaligrafia jest uważana za sztukę duchową i zdobi meczety, rękopisy i architekturę.
- Piątek to szczególny dzień dla muzułmanów, w którym odbywa się wspólna modlitwa — dżuma. Wierni zbierają się w meczetach, słuchają kazania (chutby) i wspólnie się modlą. Ten dzień jest uważany za błogosławiony i wyjątkowy.
- Islam przywiązuje dużą wagę do czystości ciała i duszy. Higiena jest nie tylko kwestią zdrowia, ale i obowiązkiem religijnym. Rytualne oczyszczenie odbywa się przed modlitwą oraz po określonych wydarzeniach życiowych.
- Islam wpłynął na architekturę, muzykę, strój i zwyczaje w wielu kulturach. Meczety, minarety i medresy mają charakterystyczne formy z kopułami i łukami. Muzułmańska sztuka średniowieczna miała wpływ na rozwój europejskiego renesansu.
- Obecnie islam wyznają nie tylko narody Bliskiego Wschodu, ale także wielu nowo nawróconych w Europie, Ameryce i Australii. Społeczności muzułmańskie angażują się w działalność charytatywną, edukacyjną i dialog międzyreligijny. Islam nadal się rozwija i dostosowuje do współczesnego świata.
Te niezwykłe fakty o islamie ukazują jego głębię i wielowymiarowość jako religii światowej. Islam obejmuje nie tylko wiarę i rytuały, lecz także naukę, kulturę, prawo i codzienne życie milionów ludzi. Odgrywał i nadal odgrywa istotną rolę w rozwoju cywilizacji. Im więcej o nim wiemy, tym lepiej rozumiemy bogactwo ludzkiej kultury i duchowości.