Мазмұны
Күміс ежелден нәзіктік пен талғампаздықтың нышаны болып саналады. Осы металдан жасалған әшекейлер, асхана құралдары немесе сәндік бұйымдар кез келген ортаға әсемдік пен байсалдылық береді. Алайда уақыт өте келе тіпті ең сапалы күміс те қараяды, жылтырын жоғалтады және бетінде жағымсыз қабықша пайда болады. Бұл — күмістің ауа мен ылғалмен табиғи түрде әрекеттесуі нәтижесінде болатын құбылыс. Зергерге бармай-ақ, үй жағдайында оның бастапқы жарқылын қалпына келтіруге болады — ол үшін бірнеше сенімді тәсілді білу жеткілікті.
Күмістің қараю себебі
Күмістің түсінің өзгеруі күкіртсутекпен химиялық реакцияның әсерінен болады, ол ауаның құрамында кездеседі. Соның салдарынан күміс сульфиді түзіліп, бетінде қара дақтар пайда болады. Бұған қоса, ылғал, косметикалық құралдар, тер және кейбір тағам түрлері де әсер етеді. Мысалы, қолыңыздағы сақиналармен жиі қол жусаңыз, жуғыш заттар біртіндеп металдың қорғаныш қабатын бұзады.
Тазалаудың негізгі тәсілдері
Күмісті қалпына келтірудің түрлі әдістері бар, және олардың көбі қарапайым тұрмыстық заттармен орындалады.
Ас содасымен тазалау
Бұл әдіс ең тиімді әрі қауіпсіз тәсілдердің бірі болып саналады.
- Кішкене ыдысқа екі ас қасық ас содасын салып, жылы сумен қою паста болғанша араластырыңыз.
- Қоспаны жұмсақ матаға немесе тіс щеткасына жағып, күмістің қараған жерін ақырын ысқылаңыз.
- Содан кейін бұйымды таза сумен шайып, жұмсақ шүберекпен құрғатыңыз.
Сода нәзік әсер етіп, бетті сызатпай, кір мен тот қабатын кетіреді.
Фольга мен тұзды пайдалану
Бұл әдіс алюминий, тұз және күмістің арасындағы химиялық реакцияға негізделген.
- Ыдыстың түбін алюминий фольгамен, жылтыр жағын жоғары қаратып төсеңіз.
- Бір ас қасық тұз салып, үстіне ыстық су құйыңыз.
- Күміс бұйымдарды салып, 10–15 минутқа қалдырыңыз.
- Содан кейін сумен шайып, құрғатыңыз.
Бұл тәсіл ұсақ бөлшектері бар тізбектер мен өрнекті әшекейлер үшін өте қолайлы.
Тіс пастасымен тазалау
Тіс пастасының құрамындағы ұсақ абразивтер кірді жақсы кетіреді.
- Пастаны жұмсақ матаға немесе ескі тіс щеткасына жағыңыз.
- Күмістің бетін жеңіл айналмалы қимылмен сүртіңіз.
- Сумен шайып, құрғақ матаға сүртіңіз.
Үлкен түйіршіктері бар немесе ағартқыш қосылған пасталарды қолдануға болмайды, себебі олар күмісті сызаттауы мүмкін.
Лимон қышқылымен тазалау
Лимон қышқылы күмістегі күкірт қабатын кетіріп, жылтырын қайтарады.
- Бір стақан ыстық суға бір шай қасық лимон қышқылын ерітіңіз.
- Бұйымды ерітіндіге салып, 10 минут ұстаңыз.
- Кейін таза сумен шайып, құрғатыңыз.
Бұйымды ерітіндіде ұзақ ұстауға болмайды, әйтпесе түсі өзгеріп кетуі мүмкін.
Қосымша кеңестер
Күмісті тазалағаннан кейін дұрыс сақтау да маңызды, себебі бұл оның жылтырлығын ұзақ сақтауға көмектеседі.
- бұйымдарды құрғақ жерде, күн сәулесінен алыс сақтаңыз;
- әтір, шашқа арналған лак және кремдермен жанасудан аулақ болыңыз;
- күмісті ваннада немесе ылғал ортада қалдырмаңыз;
- мезгіл-мезгіл жұмсақ мата немесе фланельмен сүртіп тұрыңыз;
- сақтау үшін арнайы барқыт немесе былғары қалташаларды пайдаланыңыз.
Осы ережелерді сақтау арқылы күмістің сұлулығы мен жарқылын ұзақ уақыт сақтап қалуға болады.
Әсем бұйымдарға арналған нәзік әдістер
Кейбір күміс бұйымдарда асыл тастар немесе алтын жалатылған қабат болады, сондықтан оларды ерекше мұқият тазалау қажет.
Сабынды ерітінді
Тастармен әшекейленген бұйымдар үшін ең қауіпсіз әдіс — жұмсақ сабынды су.
- Жылы суға бірнеше тамшы сұйық сабын қосыңыз.
- Бұйымды 5–7 минутқа ерітіндіге салыңыз.
- Жұмсақ щеткамен ақырын тазалап, сумен шайыңыз да, құрғатыңыз.
Бұл тәсіл меруерт, бирюза сияқты нәзік тастар бар әшекейлер үшін өте қолайлы.
Аммиак ерітіндісі
Күміске айнадай жылтыр беру үшін әлсіз аммиак ерітіндісін қолдануға болады.
- Бір бөлік нашатыр спиртін он бөлік сумен араластырыңыз.
- Бұйымды ерітіндіге салып, 15 минут ұстаңыз.
- Сумен шайып, жұмсақ шүберекпен құрғатыңыз.
Бұл әдіс қатты қараған күмістің де бастапқы жарқылын қайтарады.
Күміс бұйымдардың жылтырын қалпына келтіру үшін кәсіби көмек қажет емес. Әр бұйымға сәйкес келетін әдісті таңдау жеткілікті. Табиғи құралдар — сода, тұз және лимон қышқылы — қараюды кетіріп, металға зиян келтірмейді. Тастармен әшекейленген бұйымдар үшін сабынды су немесе әлсіз аммиак ерітіндісі ең жақсы шешім. Тұрақты күтім мен ұқыптылық күмістің сұлулығын ұзақ жылдар бойы сақтауға мүмкіндік береді. Сол кезде әр бұйым алғашқы күнгі жарқылын жоғалтпай, ерекше көрініп тұрады.
