Сирия — Таяу Шығыстың қақ ортасында орналасқан, ежелгі өркениеттер мен мәдениеттердің тоғысқан мекені. Бұл ел адамзат тарихының әртүрлі кезеңдерінде маңызды рөл атқарып, көптеген империялар мен рухани бағыттардың дамуына ықпал еткен. Қазіргі кездегі қиындықтарға қарамастан, Сирия өз мұрасын сақтап, тарихи және мәдени маңыздылығын жоғалтқан жоқ. Мұнда шумерлерден бастап римдіктер мен арабтарға дейінгі өркениеттердің ізі жатыр. Төменде сіз білмеуі мүмкін Сирия туралы қызықты және танымдық мәліметтер келтірілген.
- Сирия астанасы Дамаск — әлемдегі ең көне үздіксіз қоныстанған қалалардың бірі. Археологиялық деректерге сүйенсек, бұл аймақта адамдар шамамен 11 мың жыл бұрын өмір сүрген. Қала Киелі кітапта, Құранда және антикалық жазбаларда аталады және Таяу Шығыстың маңызды мәдени әрі рухани орталығы болған. VII ғасырда ол Омейяд халифатының астанасына айналды.
- Алеппо қаласында Таяу Шығыстағы ең көне қамалдардың бірі — Алеппо цитаделі орналасқан. Бұл қамал б.з.д. III мыңжылдықта салынған және түрлі дәуірлерде бірнеше рет қайта жаңғыртылған. Қамал биік төбенің үстінде орналасқан және сириялықтардың төзімділігінің символы ретінде қабылданады. Соғысқа дейін бұл нысан елдегі ең көп баратын тарихи орындардың бірі болды.
- Сирияда орналасқан ежелгі Пальмира қаласы — Рим империясы дәуірінде Шығыс пен Батыстың арасындағы маңызды сауда орталығы болған. Бұл жерде Бел құдайының храмы, жеңіс аркасы және бағаналы көшелер сияқты архитектуралық ескерткіштер сақталған. Пальмира ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енген. Соңғы онжылдықтағы қирауларға қарамастан, қала елдің мәдени ұлылығын бейнелейді.
- Сирияда б.з.д. III мыңжылдықта өмір сүрген Эбла қаласында әлемдегі ең көне жазу жүйелерінің бірі қолданылған. Археологтар 17 мыңнан астам саз тақтайшаларға жазылған сына жазуын тапты. Бұл жазбаларда сол кездегі сауда, саясат және дін туралы маңызды деректер бар. Эбланың ашылуы Таяу Шығыстағы ірі археологиялық жаңалықтардың бірі саналады.
- Сирия асханасы дәмділігімен және алуан түрлі тағамдарымен танымал. Хумус, табуле, фаттуш, баба гануш және түрлі кәуәп түрлері шөптер мен дәмдеуіштерге бай. Десерттер арасында пахлава, халва және құрма қосылған тәттілер кең таралған. Сириялық тағамдар бүгінде көптеген елдерде танымал.
- Сирия аумағында V ғасырда салынған Әулие Симеон Столпник монастырі орналасқан. Бұл монастырь 30 жылдан астам уақыт бағана басында өмір сүрген сопының құрметіне салынған. Ол христиан архитектурасының алғашқы ірі үлгілерінің бірі саналады. Қазіргі таңда оның қирандылары да рухани әсер береді.
- Сирия халқы — этникалық және діни жағынан өте әртүрлі. Арабтардан бөлек, елде күрдтер, ассириялықтар, армяндар, түркімендер, шешендер сияқты көптеген ұлт өкілдері тұрады. Әр этнос өз дәстүрін, тілін және діни сенімдерін сақтап отыр. Кейбір ауылдарда арамей тілі күні бүгінге дейін қолданылады.
- Дамаск маңында өсетін дамаск раушаны әлемдегі ең хош иісті гүлдердің бірі болып есептеледі. Бұл гүлден алынатын раушан майы парфюмерия мен косметикада кеңінен қолданылады. Гүл таңертең, күн шықпай тұрып қолмен жиналады. Дамаск раушаны тек эстетикалық емес, экономикалық тұрғыдан да маңызды.
- Ежелгі кезде Сирия Ұлы Жібек жолының маңызды бөлігі болған. Осы себепті мұнда сауда, қолөнер және білім алмасу кеңінен дамыды. Алеппо мен Хомс қалалары Қытай, Үндістан, Византия және Арабия арасындағы ірі сауда орталықтары болған. Сол кезден қалған базарлар мен керуен-сарайлар бүгінгі күнге дейін сақталған.
- Сирия — адамзат тарихындағы алғашқы шарап өндірілген елдердің бірі. Археологиялық деректерге сүйенсек, мұнда б.з.д. 3000 жылдарда-ақ шарап жасалған. Бүгінде де кейбір аймақтарда жүзім өсіріліп, дәстүрлі тәсілмен сусын дайындалады. Бұл елдің ауыл шаруашылығының терең тамырларын көрсетеді.
- Сириялық мозаика өнері әлемдегі ең нәзік әрі көркем бағыттардың бірі болып саналады. Маалула сияқты қалаларда және ежелгі храмдарда сақталған мозаикалар тұрмыстық, мифологиялық және діни көріністерді бейнелейді. Бұл өнер түрі христиан және мұсылман сәулетінде кең таралған. Бүгінде бұл жәдігерлер Сирия мен шетелдік мұражайларда сақтаулы.
- Дамаск маңындағы Маалула таулы ауылында халық арамей тілінде сөйлейді. Бұл — Иса пайғамбар сөйлеген тілге жақын жалғыз тірі диалектілердің бірі. Маалула — христиан дінінің маңызды орталығы, онда көне монастырлар әлі де жұмыс істеп тұр. Бұл ауыл — тілдік және рухани мұраның ерекше үлгісі.
Бұл таңғажайып әрі қызықты мәліметтер Сирияның тарихи, мәдени және рухани тереңдігін паш етеді. Бұл — ғасырлар бойы халықтарды, идеяларды және сенімдерді байланыстырып отырған ел. Барлық қиындықтарға қарамастан, Сирия өзінің қайталанбас мұрасын сақтап, танып-білуге лайықты мемлекет болып қала береді. Бұл ел туралы көбірек білсеңіз, сіз бұрын байқамаған, таңғалдырарлық жаңа қырларын ашасыз.
