Қар жаууы көп адамға тыныштық пен қысқы ертегіні еске салады, бірақ бұл құбылыстың артында күрделі табиғи үдерістер жатыр. Қызықты деректер қардың тек әсем көрініс қана емес, климат пен тіршілікке тікелей әсер ететін маңызды фактор екенін көрсетеді. Неймовірні деректер атмосферадағы ұсақ өзгерістердің өзі қар жаууының сипатын түбегейлі өзгерте алатынын дәлелдейді. Сіз білмеуіңіз мүмкін көптеген әсерлі деректер қардың пайда болуы мен оның салдарына қатысты. Осы деректер арқылы қар жаууына ғылыми әрі өмірлік тұрғыдан қарауға болады.
- Қар жаууы тек белгілі бір температура мен ылғалдылық жағдайында ғана қалыптасады. Бұлт ішінде ауа температурасы нөлден төмен болғанда су буы бірден мұз кристалдарына айналады. Сұйық күйді айналып өтетін бұл үдеріс табиғатта жиі кездеседі. Дәл осы құбылыс қардың негізгі қалыптасу механизмі болып саналады.
- Әлемде бірдей екі қар түйіршігі болмайды деген пікір ғылыми тұрғыдан негізделген. Қардың әрбір кристалы температура, ылғалдылық және ауа ағынына байланысты қалыптасады. Ұшу барысындағы болмашы өзгерістердің өзі пішінді өзгертеді. Сондықтан қар табиғаттағы қайталанбас құрылымдардың бірі саналады.
- Қар жаууы ауа температурасына тікелей әсер етеді. Қар жер бетіне түскен соң күн сәулесін кері қайтарады да, жердің жылынуын баяулатады. Бұл құбылыс жергілікті климаттың салқындауына әкеледі. Сол себепті қалың қардан кейін ұзаққа созылған суық жиі байқалады.
- Қар жаууы Жердің су айналымында ерекше рөл атқарады. Таулы аймақтарда жиналған қар көктемде еріп, өзендер мен көлдерді сумен қамтамасыз етеді. Көптеген өңірлер үшін бұл негізгі ауызсу көзі болып табылады. Қар қоры азайса, су тапшылығы күрт артуы мүмкін.
- Қар жаууының күші тек қалыңдықпен ғана өлшенбейді. Бір сағат ішінде жиналатын қар мөлшері де маңызды көрсеткіш саналады. Қар өте жылдам жауған кезде көру мүмкіндігі күрт төмендейді. Мұндай жағдайлар жол қозғалысын және әуе қатынасын қиындатады.
- Қар жауған кезде қоршаған ортадағы дыбыс деңгейі төмендейді. Қар жамылғысы дыбыс толқындарын сіңіріп, шуды әлсіретеді. Сол себепті қарлы күндері қала көшелері ерекше тыныш көрінеді. Бұл әсер тіпті үлкен қалаларда да айқын сезіледі.
- Қардың түсі әрдайым аппақ бола бермейді. Кейбір аймақтарда қызғылт, сарғыш немесе қызыл түсті қар жауғаны байқалған. Мұның себебі ауадағы шаң, топырақ бөлшектері немесе микроскопиялық балдырлар. Мұндай қар сирек кездескенімен, ғылыми тұрғыда түсіндірілген.
- Қар жаууы жануарлардың мінез-құлқына айтарлықтай әсер етеді. Көптеген жануарлар қозғалыс бағыттарын өзгертіп, жаңа мекен іздейді. Кейбір түрлер үшін қар жылуды сақтайтын табиғи қабат қызметін атқарады. Ал басқа жануарлар азық табуда қиындыққа тап болады.
- Әр елде қар жаууын бағалаудың өзіндік жүйелері бар. Бұл жүйелер қардың мөлшерін, жауу ұзақтығын және инфрақұрылымға әсерін ескереді. Мұндай бағалау қауіпті алдын ала болжауға мүмкіндік береді. Бұл әсіресе құтқару және метеорологиялық қызметтер үшін маңызды.
- Қар жаууы салыстырмалы түрде жылы аймақтарда да тіркелуі мүмкін. Атмосфералық жағдайлар сәйкес келгенде қар нөл градусқа жақын температурада жауады. Мұндай қар көбіне жерге түсе сала ериді. Соған қарамастан, бұл құбылыс сирек әрі ерекше саналады.
- Қаладағы қар жаууы табиғи аймақтардағыдан өзгеше болады. Ауаның ластануы қар түйіршіктерінің құрылымына әсер етеді. Қалада жауған қар тығызырақ болып, тезірек ериді. Бұған жылу бөлетін ғимараттар мен жол жабындары ықпал етеді.
- Тарихтағы ең күшті қар жауулар кейбір өңірлерде өмірді толық тоқтатқан. Электр қуаты мен байланыс жүйелері істен шығып, көлік қатынасы үзілген. Мұндай жағдайлар табиғи апат ретінде тіркелген. Олар адамның табиғат алдында әлсіз екенін айқын көрсетеді.
- Қар жаууы адамдардың психологиялық күйіне де әсер етеді. Кейбіреулер үшін қар тыныштық пен қуаныш сезімін тудырады. Ал ұзаққа созылған қар басқаларға күйзеліс пен шаршау әкелуі мүмкін. Бұл әсер адамның өмір салтына және ортасына байланысты.
- Климаттың өзгеруі қар жаууының сипатын біртіндеп өзгертуде. Кейбір өңірлерде қар сирек жауады, бірақ өте мол түседі. Басқа аймақтарда қардың орнына жаңбыр басым бола бастады. Мұның салдары табиғатқа да, экономикаға да әсер етуде.
Қар жаууы сырттай қарағанда қарапайым құбылыс сияқты көрінгенімен, оның мағынасы әлдеқайда терең. Әсерлі деректер қардың климаттық жүйедегі орнын жақсырақ түсінуге көмектеседі. Неймовірні деректер арқылы табиғаттағы тепе-теңдіктің қаншалықты нәзік екенін аңғаруға болады. Осындай қызықты деректер әрбір қарлы күнге өзгеше көзқараспен қарауға мүмкіндік береді.
