Теңіз құндыздары – мұхиттарда тіршілік ететін ең сүйкімді әрі ерекше сүтқоректілердің бірі. Олар өздерінің әдеттері мен ақылдылығымен адамдарды тамсандырады. Бұл жануарлар суық суда тіршілік етіп, денесін жылы ұстау үшін өте қалың жүнге сүйенеді. Теңіз экожүйесіндегі маңызды рөлі, ерекше мінез-құлқы мен биологиялық ерекшеліктері оларды зерттеуді қызықты етеді. Төменде сіз білмеуі мүмкін теңіз құндыздары туралы таңғаларлық мәліметтер берілген.
- Теңіз құндыздарының жүні барлық сүтқоректілер арасында ең тығыз саналады. Бір шаршы сантиметрге 100 мыңнан астам жүн талшықтары келеді. Бұл тығыз жүн оларды суықтан қорғайды, себебі олардың терісінің астында киттердегідей май қабаты жоқ.
- Құндыздар жүнін күніне бірнеше сағат бойы тазартып, күтім жасайды. Жүн су өткізбейтін қасиетін жоғалтса, терісі су болып, денесі тоңады. Сондықтан тазалық пен жүннің жай-күйі олардың тіршілігі үшін өте маңызды.
- Бұл жануарлар құрал қолданатын санаулы сүтқоректілердің қатарында. Олар төс жағында тері қалтасына тас сақтап, сол тастармен моллюскалар мен теңіз кірпілерінің қабығын сындырады. Бұл олардың ақылды тіршілік иесі екенін көрсетеді.
- Ұйықтаған кезде теңіз құндыздары су бетінде бір-бірінің аяқтарынан ұстап немесе балдырларға оралып жатады. Бұл оларды ағыс әкетіп қалмау үшін қажет. Бұл қылықтары оларды бақылауды ерекше әсерлі етеді.
- Құндыздар күніне дене салмағының 25 пайызын құрайтын мөлшерде тамақ жейді. Негізгі қоректері – теңіз кірпілері, крабтар, моллюскалар және балықтар. Олар теңіз түбіне сүңгіп, аңшылық жасай алады.
- Теңіз құндыздары экожүйенің тұрақтылығын сақтауға айтарлықтай әсер етеді. Олар теңіз кірпілерінің санын реттеп, балдырлар орманын жойылудан қорғайды. Осы себепті олар экожүйе үшін кілттік түр саналады.
- Олар тек тастарды ғана емес, кейде қоректі де тері қалтасына сақтай алады. Бұл олардың жоспарлы әрекет ететінін көрсетеді. Мұндай мінез-құлық теңіз жануарлары үшін сирек кездеседі.
- Жаңа туған құндыздарда жүн ерекше жұмсақ әрі қалың болады, бұл олардың суға батпауына себеп. Аналық құндыздар оларды су бетінде қалдырып, өзі азық іздеуге кетеді. Бұл сәбилерін қауіпсіз сақтау тәсілі.
- Құндыздар 100 метр тереңдікке дейін сүңги алады, бірақ көбінесе таяз суларда қоректенеді. Бір сүңгуі бес минутқа дейін созылуы мүмкін. Бұл оларға теңіз түбіндегі қоректі табуға мүмкіндік береді.
- Құндыздардың көру қабілеті суда да, құрлықта да жақсы дамыған. Сонымен қатар, иіс сезу мүшесі де өте сезімтал. Бұл оларға басқа құндыздарды тануға және араласуға көмектеседі.
- Олардың таралу аймағы Аляскадан Жапонияға дейінгі Тынық мұхиты жағалауын қамтиды. XIX ғасырда жүн үшін көптеп ауланғандықтан, популяциясы күрт азайған. Бүгінде қорғау шараларының арқасында саны біртіндеп қалпына келуде.
- Табиғи ортада теңіз құндыздары 20 жылға дейін өмір сүре алады. Еркектері ұрғашыларына қарағанда ірілеу және кейде агрессивті мінез танытады. Құндыздарда күрделі әлеуметтік байланыстар мен ойын элементтері байқалады.
- Олар жиі арқасымен жүзіп, азықты ішінің үстіне қойып, табақша секілді пайдаланады. Мұндай мінез-құлықтары өте сүйкімді көрінеді. Құндыздар ойын ойнағанды жақсы көреді және онымен ұзақ уақыт айналыса алады.
- Құйрығы қысқа, бірақ қуатты, су ішінде бағытты өзгертуге көмектеседі. Артқы аяқтарындағы жүзу жарғақтары оларға керемет жүзу қабілетін береді. Бұл оларды суда өте епті етеді.
Теңіз құндыздары – табиғаттағы ғажайып тіршілік иелері, олардың өмірі мен бейімделу ерекшеліктері адамды таңғалдырады. Бұл қызықты мәліметтер олардың күрделі өмір салтын ашып көрсетеді. Құндыздарды қорғау – теңіз экожүйелерінің болашағын сақтау жолындағы маңызды қадам. Мұндай жануарларды зерттеу табиғаттағы тепе-теңдікті түсінуге көмектеседі.
