Рейнир тауы — АҚШ-тың батысындағы Вашингтон штатының ең көрнекті табиғи символдарының бірі. Ол биіктігімен, әсем табиғатымен және геологиялық белсенділігімен танымал. Жыл сайын бұл тауға мыңдаған турист, альпинист және ғалымдар келіп, оның сұлулығына тамсанып, вулкандық процестерді зерттейді. Рейнир тек табиғат туындысы ғана емес, сонымен қатар ұлттық мақтаныш, ғылым мен тарихтың маңызды нысаны болып саналады. Назарларыңызға сіз білмеуі мүмкін Рейнир туралы таңғаларлық әрі танымдық деректерді ұсынамыз.
- Рейнир тауы Вашингтон штатындағы және бүкіл Каскад жотасындағы ең биік нүкте болып табылады. Оның биіктігі теңіз деңгейінен 4392 метрге жетеді. Таудың алып бейнесі жүздеген шақырымға дейін көрініп тұрады және оны Сиэтл қаласынан да көруге болады. Қармен жамылған шыңы оны ерекше тартымды етеді.
- Бұл тау — белсенді стратовулкан, соңғы ірі атқылауы шамамен мың жыл бұрын болған. Дегенмен вулкан әлі де қауіпті деп саналады және кез келген уақытта қайта атқылауы мүмкін. Таудың астында геотермалдық белсенділік сақталған, оған ыстық бұлақтар мен fumarole секілді көріністер дәлел. Ғалымдар мұнда тұрақты сейсмологиялық бақылау жүргізіп отырады.
- Рейнирдің беткейлерінде материктік АҚШ-тағы ең көп мұздықтар орналасқан. Жиыны 25-тен астам мұздық бар, олардың ең ірісі — Эммонс мұздығы. Бұл мұздықтар көптеген өзен-көлдердің бастауы болып табылады және Вашингтон штатының батыс бөлігін сумен қамтамасыз етеді. Сонымен қатар олар климаттық өзгерістер туралы мәлімет береді.
- Mount Rainier ұлттық паркі 1899 жылы құрылған және АҚШ-тағы бесінші ұлттық парк болды. Аумағы 950 шаршы километрден асады, оған ормандар, жайылымдар, өзендер мен альпі белдеулері кіреді. Бұл жерде 900-ден астам өсімдік түрі мен әртүрлі жануарлар тіршілік етеді. Жыл сайын саябаққа шамамен екі миллион адам келеді.
- Тауға Рейнир атауын 1792 жылы Джордж Ванкувер британдық адмирал Питер Рейнирдің құрметіне берген. Бірақ жергілікті байырғы халық бұл тауды Та́хома деп атаған, ол «Ұлы тау» деген мағынаны білдіреді. Бұл атау бүгінге дейін қолданылады және рухани маңызға ие. Ол байырғы халықтың табиғатқа деген терең құрметін көрсетеді.
- Рейнирге көтерілу — физикалық дайындығы мықты және мұздықтармен жүру тәжірибесі бар альпинистер үшін ғана жарамды. Жыл сайын 10 мыңнан астам адам шыңды бағындыруға тырысады, бірақ тек жартысы ғана жетістікке жетеді. Маршруттарда жарықтар, көшкіндер және ауа райының күрт өзгеруі қауіп төндіреді. Соған қарамастан, бұл АҚШ-тағы ең танымал альпинистік бағыттардың бірі.
- Тау экожүйесі биіктікке байланысты өзгереді. Төменгі бөлігінде қылқан жапырақты ормандар өссе, орта тұста гүлді шалғындар мен жайылымдар кездеседі, ал жоғарыда қар мен мұздықтар орналасқан. Жаз мезгілінде тау беткейлерін түрлі-түсті гүлдер жауып тұрады. Бұл ландшафт биологтар мен фотографтар үшін нағыз қазына саналады.
- Парк ішіндегі ең танымал аймақтардың бірі — Paradise деп аталады. Бұл жер жазда өте көркем әрі жұмаққа ұқсайтын болғандықтан осылай аталған. Мұнда туристік орталық пен қонақүй бар, және көптеген жаяу жүргінші маршруттары осы жерден басталады. Paradise Рейнирге тамаша панорамалық көрініс ұсынады.
- Егер вулкан атқыласа немесе лахар — балшық пен вулкандық материалдардың ағындары жүрсе, Рейнир айналасындағы елді мекендер үшін үлкен қауіп төндіреді. Мұндай жағдай орын алса, Такома мен Ортинг қалаларына елеулі қауіп төнуі мүмкін. Осы себепті штат билігі эвакуациялық жоспарлар мен ескерту жүйелерін әзірлеген. Қауіпті аймақтар үнемі жаңартылып отырады.
- Рейнир тауы Халықаралық вулканология қауымдастығының «әлемдегі ең қауіпті 16 вулкан» тізіміне енген. Бұл оның биіктігіне, белсенділігіне және жақын маңдағы халық тығыз орналасқан аймақтардың болуына байланысты. Алайда қауіп-қатерге қарамастан, бұл тау адамдарды шабыттандыратын нысан болып қала береді. Ол көптеген суреттерде, ашық хаттарда және фотосуреттерде бейнеленген.
- Ашық күндері Сиэтлден таудың әдемі көрінісі айқын байқалады. Мұндай сәттерде жергілікті тұрғындар «the mountain is out» яғни «тау көрінді» деп қуана айтады. Бұл тіркес өңір тұрғындарының арасында танымал әрі ерекше мағынаға ие. Ол табиғатпен байланыс пен жергілікті мақтаныштың белгісі ретінде қабылданады.
- Тауда ежелгі лава ағымдары мен кратерлердің іздері сақталған. Геологтар бұл геологиялық құрылымдарды зерттеу арқылы Рейнирдің даму тарихын ашады. Кейбір тау жыныстарының жасы 500 мың жылдан асады. Бұл оны вулкандық белсенділікті зерттеуде аса маңызды нысанға айналдырады.
Рейнир тауы — табиғи қуат пен көркем көріністің, ғылым мен мәдениеттің түйіскен нүктесі. Оның экожүйесі, геологиясы және рухани маңызы ерекше әсер қалдырады. Бұл қызықты деректер тауға жаңа көзқараспен қарауға мүмкіндік береді. Біз Рейнир жайлы көбірек білген сайын, оның табиғат пен адамзат үшін қаншалықты маңызды екенін тереңірек түсіне бастаймыз.
