Тихий мұхит — Жердегі ең үлкен және ең терең мұхит, ол планетаның бүкіл бетінің шамамен үштен бірін алады. Бұл тек алып су айдыны емес, сонымен қатар әлемдік климат жүйесі мен биологиялық әртүрліліктің маңызды бөлігі. Сіз білмеуіңіз мүмкін, бірақ Тихий мұхиттың көптеген ерекше қасиеттері бар, оның мөлшерінен бастап тірі ағзалар әртүрлілігіне дейін. Міне, Тихий мұхитты тереңірек түсінуге көмектесетін бірнеше қызықты деректер.
- Тихий мұхит — Жердегі ең үлкен мұхит, оның ауданы 168 миллионнан астам шаршы шақырымды құрайды. Бұл барлық басқа мұхиттардың жалпы ауданына қарағанда үлкенірек. Тихий мұхиттың орташа тереңдігі 4 280 метрді құрайды, сондықтан ол ең терең мұхит болып табылады.
- Мұхит Жер бетінің шамамен 30%-ын алады, оның ауданы барлық құрлықтардың аумағынан да көп. Оның ұзындығы Арктикадан Антарктикаға дейін 19 000 километрден асады, сондықтан Тихий мұхит ең ұзын мұхит болып табылады.
- Тихий мұхитқа өз атауын португалдық саяхатшы Фернан Магеллан берген. Ол оны «Mar Pacífico» деп атаған, бұл «тыныш теңіз» дегенді білдіреді. Бұл атау Магеллан мен оның командасы мұхиттың суы салыстырмалы түрде тыныш болғандықтан қойылған.
- Тихий мұхитта Жердегі ең үлкен тау жүйесі орналасқан — Океан орта сызығы деп аталатын тау тізбегі, оның ұзындығы 80 000 километрден асады. Бұл тау тізбегі тектоникалық белсенділіктің нәтижесінде пайда болып, мұхиттағы жер сілкіністері мен жанартаулық белсенділіктің негізгі көзі болып табылады.
- Тихий мұхитта көптеген аралдар мен архипелагтар орналасқан, олардың көбінде ерекше экожүйелер бар. Әлемге танымал Гавайи архипелагы 137 аралдан тұрады, олардың көбісі вулкандық шығу тегі бар және әлі күнге дейін белсенді жанартаулары бар.
- Үлкен барьерлік риф Тихий мұхитта орналасқан және ол Жердегі ең үлкен тірі организм болып табылады. Бұл риф 2 300 километрге созылып, онда көптеген теңіз түрлері, оның ішінде маржандар, балықтар, теңіз тасбақалары және тағы басқа тіршілік иелері өмір сүреді.
- Тихий мұхит өзінің күрделі климаттық жүйесімен белгілі. Мысалы, оның батысында Эль-Ниньо деген құбылыс бар. Бұл табиғи құбылыс климаттық жағдайларды айтарлықтай өзгертіп, бір аймақтарда құрғақшылық, ал басқа жерлерде жауын-шашынның көбеюіне әкеледі.
- Тихий мұхитта маңызды ағындардың бірі — Гольфстрим, ол Тихий мұхиттан басталып, Атлант мұхитына жетеді. Бұл ағын Еуропа мен Солтүстік Америкадағы климатқа айтарлықтай әсер етеді.
- Тихий мұхитта Жердегі ең терең аймақтың бірі — Мариан шұңқыры орналасқан. Бұл Жердегі ең терең нүкте, оның тереңдігі 10 994 метрге жетеді. Егер Эверест шыңын осы шұңқырға салса, оның шыңы әлі де мұхит деңгейінен 2 000 метр терең болады.
- Тихий мұхиттың тереңдігінде әлі күнге дейін сирек және ерекше тіршілік иелері өмір сүреді. Мысалы, мұхиттың терең бөліктерінде мөлдір медузалар, терең су кальмарлары мен жарық шығаратын акулалар сияқты ерекше жаратылыстар кездеседі.
- Тихий мұхит сондай-ақ әлемдік экономика үшін маңызды болып табылады, себебі оның суларымен халықаралық сауданың үлкен бөлігі өтеді. Бұл мұхит Азия, Солтүстік және Оңтүстік Америка, сондай-ақ Австралия арасында тауарларды тасымалдауға пайдаланылады.
- Экологиялық және экономикалық маңыздылығымен қатар, Тихий мұхиттың мәдени маңызы да зор. Оған жағалауында тұратын көптеген халықтардың дәстүрлері мен өмір салты тығыз байланысты. Мысалы, жаңа зеландиялық маори, полинезийлер және басқа да халықтар үшін мұхиттың зерттелуі мен ресурстарын пайдалану маңызды мәдени аспект болып табылады.
Тихий мұхит — бұл тек алып су айдыны ғана емес, сондай-ақ жаһандық экожүйенің маңызды бөлігі, климатқа, тірі ағзаларға және тіпті адамзат қоғамына әсер етеді. Оның кең көлемі мен табиғаттағы түрлі құбылыстар ғалымдар мен зерттеушілерді әлі де таңдандыруда, ал көптеген елдер үшін ол маңызды ресурс болып табылады. Бұл қызықты деректер Тихий мұхиттың маңыздылығын және оның таңғажайып әсемдігі мен әлеуетін түсінуге көмектеседі.
