Мадагаскар — табиғаты ерекше, таңғажайып әрі сан алуан ғажайыптарға толы арал. Үнді мұхитындағы бұл арал көптеген жылдар бойы зерттеушілердің, саяхатшылардың және табиғат әуесқойларының назарын аударып келеді. Мұнда тек осы жерде ғана кездесетін ғажайып жануарлар мекендейді, ал қайталанбас ландшафттары тіпті ең талғампаз туристерді де тәнті етеді. Егер сіз Мадагаскар туралы көбірек білгіңіз келсе, назарларыңызға бұл елдің бұрын-соңды естімеген ерекше әрі қызықты деректерін ұсынамыз.
- Мадагаскар — әлемдегі аумағы бойынша төртінші орындағы арал, ол тек Гренландия, Жаңа Гвинея және Борнеодан ғана кейін тұр. Оның аумағы 587 мың шаршы километрден асады, ал жағалау сызығының ұзындығы 4800 километрден көп.
- Арал Африкадан шамамен 160 миллион жыл бұрын, ал Үндістаннан 88 миллион жыл бұрын ажыраған. Осы себепті мұнда өзіндік ерекше экожүйе қалыптасқан, өсімдіктер мен жануарлардың 90 пайызы тек осы аралға ғана тән.
- Мадагаскар — биологтар үшін нағыз жұмақ. Мұнда 12 мыңнан астам өсімдік түрі өседі, олардың 80 пайызынан көбі әлемнің басқа еш жерінде кездеспейді.
- Мадагаскардың басты символдарының бірі — лемур. Бұл приматтар тобы әртүрлі өлшемі, түсі мен мінез-құлқымен ерекшеленеді және тек осы аралда ғана кездеседі, көп түрі жойылып кету қаупінде тұр.
- Бұл аралда хамелеондардың 110-нан астам түрі тіршілік етеді, бұл — әлемдегі барлық хамелеон түрлерінің үштен екісі. Кейбір хамелеондар түсін қорғаныш үшін ғана емес, өзара қарым-қатынас кезінде де өзгертеді.
- Мұнда ерекше Цинги-де-Бемараха қорығы орналасқан, ол әктас тастан құралған тас инелер орманымен танымал. Бұл ландшафт басқа ғаламшарға ұқсайды әрі ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енген.
- Мадагаскар баобаб ағаштарымен даңқты. Ең әйгілі баобабтар аллеясы Морондава қаласының жанында орналасқан және аралдың басты көрнекті белгісіне айналған.
- Арал халқының шығу тегі өте күрделі, себебі бұл жерде африкалық, араб, индонезиялық және француз тамырлары араласқан. Бұл араласу тілге, дәстүрге және ұлттық асханаға өз әсерін тигізген.
- Мадагаскарда мемлекеттік тілдер — малагаси және француз тілі. Күнделікті өмірде жергілікті тұрғындар осы екі тілді қатар қолданады.
- Бұл аралда валиха сияқты ерекше музыкалық аспаптар бар, ол — бамбуктан жасалған дәстүрлі цитра, аралдың мәдени мұрасының ажырамас бөлігі.
- Малагасиліктердің өмірінде ата-бабаға табынумен байланысты дәстүрлі наным-сенімдер мен салт-жоралар маңызды рөл атқарады. Тіпті бүгінгі қоғамда да көне әдет-ғұрыптарды құрметтеу мен салтанатты жерлеу рәсімдерін өткізу кеңінен таралған.
- Мадагаскар кейде сегізінші құрлық деп аталады, өйткені ол ұзақ уақыт оқшау дамып, биологиялық тұрғыдан ерекше сипатқа ие болған. Мұнда басқа құрлықтарда мыңдаған жыл бұрын жойылып кеткен жануарлар тірі қалды.
- Аралда 50-ден астам ұлттық парк пен қорық бар, онда сирек кездесетін жануарлар мен өсімдіктер қорғалады. Сондықтан да Мадагаскар экотуризм орталықтарының біріне айналды.
- Мында фосса атты сирек жыртқыш мекендейді — ол Мадагаскардағы ең ірі жыртқыш, сыртқы түрі мысық пен итке ұқсайды, бірақ ол өз алдына бөлек жыртқыш түріне жатады.
- Мадагаскар жағалауы ақ құмды жағажайларымен және коралл рифтерімен әйгілі. Бұл сулар әлемнің түкпір-түкпірінен келетін сүңгуірлер мен суасты жүзу әуесқойларын қызықтырады.
- Аралда 300-ден астам құс түрі кездеседі, олардың жартысына жуығы эндемиктер. Солардың бірі — ұша алмайтын малагаси құр тауық.
- Мадагаскарда ұлттық тағамның негізі — күріш, оған теңіз өнімдері, ет және экзотикалық дәмдеуіштер мен көкөністер қосылады. Бұл елдің асханасы ерекше әрі алуан түрлі.
- Мадагаскарда тропиктік климат басым, бірақ аралдың әр бөлігінде ауа райы қатты өзгереді: шығысында ылғалды тропик, оңтүстігі мен батысында құрғақ саванна таралған.
- Бұл арал әлемдегі ең ірі ваниль өндірушілердің бірі. Мұнда әлемдік ваниль өнімінің едәуір бөлігі өсіріледі.
- Арал пайдалы қазбаларға бай: графит, хром, слюда, сондай-ақ бағалы және жартылай бағалы тастар — әсіресе сапфирлер көп өндіріледі.
- Жергілікті жолдардың ерекшелігі — олардың сапасы төмен және жаңбырлы маусымда мүлде жарамсыз болуы мүмкін. Арал ішінде қозғалу үшін ерекше шыдамдылық пен арнайы көлік қажет.
- Мадагаскарда түрлі-түсті дәстүрлі киім киіп, ән айтып, би билеп, көркем шеру өткізетін қызықты мерекелер тойланады. Ең белгілі мерекелердің бірі — Фамадихана, яғни “сүйектерді аудару” рәсімі.
- Аралда ерекше өсімдіктердің бірі — “саяхатшылар ағашы”, оның жапырақтары жаңбыр суын жинап, құрғақ маусымда жануарларға ылғал көзі болып табылады.
- Бұл елде 350-ден астам бауырымен жорғалаушылардың түрі бар, олардың көпшілігі тек осы аралға тән. Герпетологтар үшін бұл — таптырмас зерттеу аймағы.
- Мадагаскардың тарихи қалаларының бірі — астанасы Антананариву. Қала төбелерге орналасқан, көп деңгейлі көшелері мен базарларымен танымал.
- Аралда сирек кездесетін бақа, жәндік және көбелек түрлері бар, олардың арасында әлемдегі ең ірі — мадагаскарлық сатурния көбелегі бар.
- Жергілікті тұрғындар ежелден қолөнермен айналысады: тоқу, ротангтан бұйым жасау, себет өру, саз ыдыстар мен ағаш маскалар дайындау кең таралған.
- Бұрын Мадагаскар қалың ормандармен көмкерілген болатын, алайда көп бөлігі ауыл шаруашылығы үшін жойылған. Бүгінде ормандарды сақтау және эрозиямен күрес мәселесі өте өзекті.
- Халықтың көп бөлігі ауылды жерде тұрады және дәстүрлі өмір салтын ұстанады. Ал ірі қалаларда заманауи білім беру мен мәдениет қарқынды дамуда.
- Арал табиғат рухтары, сиқырлы жаратылыстар және жұмбақ орындар туралы аңыз-әпсаналарымен танымал, бұл оны фольклор зерттеушілері үшін қызықты етеді.
Осы қызықты мәліметтер Мадагаскардың табиғи байлығын, сан алуандығы мен қайталанбас ерекшелігін тереңірек түсінуге көмектеседі. Арал таңғаларлық флорасы мен фаунасымен, жарқын ұлттық дәстүрлерімен қонақтарын таң қалдырады. Мадагаскар жыл сайын жаңа зерттеушілер мен туристерге өз құпияларын ашады, ал оның құпиялы әрі әсерлі әлемі кез келген адамды қызықтырары сөзсіз.
