Гватемала – алуан түрлі табиғаты мен терең тарихымен таңғалдыратын ел. Бұл мемлекет тек әсем көріністерімен ғана емес, сондай-ақ ежелгі өркениеттердің құпияларымен, бай мәдени мұрасымен және қайталанбас дәстүрлерімен де ерекшеленеді. Егер сіз әлемнің ерекше бұрыштарын білгіңіз келсе, онда Гватемала жайлы қызықты мәліметтер сізді бейжай қалдырмайды. Бұл мақалада сіз білмеген қызықты және таңғаларлық фактілерді оқып, осы елге басқа қырынан қарай аласыз.
- Гватемала Орталық Американың дәл жүрегінде орналасқан, төрт мемлекетпен – Мексика, Белиз, Гондурас және Сальвадормен шектеседі. Елдің Кариб теңізіне және Тынық мұхитына шығуы бар, бұл оны аймақтағы сауда мен туризмнің маңызды орталығына айналдырады.
- Гватемаланың астанасы – Гватемала қаласы, ол Орталық Америкадағы ең ірі қала болып саналады. Қала теңіз деңгейінен 1500 метрден астам биіктікте орналасқандықтан, мұнда жыл бойы жұмсақ климат сақталады.
- Гватемала ежелгі және дамыған майя өркениетінің бесігі болып есептеледі. Ел аумағында көптеген археологиялық ескерткіштер бар, олардың ішіндегі ең әйгілісі – ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мұралар тізіміне енген Тикаль қаласы.
- Бұл елде 30-дан астам жанартау бар, олардың көпшілігі белсенді саналады. Ең танымалдары – жиі лава шашатын Пакайя жанартауы және елдің ең биік нүктесі – биіктігі 4220 метрге жететін Тахумулько жанартауы.
- Гватемала – аймақтағы ең көпұлтты мемлекеттердің бірі. Мұнда 20-дан астам байырғы халықтар тұрады, әрқайсысының өз тілі, дәстүрі мен мерекелері бар. Ресми тілі – испан тілі, бірақ күнделікті өмірде майя тілдері де кеңінен қолданылады.
- Гватемаланың ұлттық валютасы – кетсаль, ол түрлі-түсті кетсаль құсының құрметіне аталған. Бұл құс еркіндік символы саналады, оның бейнесі тек ақшада ғана емес, елтаңбада да кездеседі.
- Гватемаланың ең көркем табиғи ғажайыптарының бірі – Атитлан көлі, ол ежелгі жанартаудың кратерінде орналасқан. Бұл көл таулар мен жанартаулармен қоршалған және әлемдегі ең әдемі көлдердің бірі болып есептеледі.
- Гватемалада өсірілетін кофе өзінің ерекше дәмі мен хош иісімен әлемге әйгілі. Биік таулы аймақтың климаты, құнарлы топырағы мен дәстүрлі өңдеу тәсілдері арқасында жоғары сапалы сусын өндіріледі.
- Елде Өлілер күні ерекше аталып өтеді: тұрғындар алып, түрлі түсті батпырауықтарды аспанға ұшырады, бұл дәстүр тірілер мен ата-бабалар арасындағы байланысты білдіреді. Бұл мереке мыңдаған көрермендерді жинап, жергілікті мәдениеттің ажырамас бөлігіне айналған.
- Гватемала асханасы майяның көне рецепттері мен испан әсерін біріктіреді. Ең танымал тағамдары – тамале, пепиан (асқабақ дәнімен дайындалатын ащы ет тағамы) және коколик деп аталатын қара тауық сорпасы.
- Майя ескерткіштері – елдің жалғыз сәулет ескерткіштері емес. Антигуа-Гватемала қаласы өзінің колониялық сәулетімен танымал және ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мұралар тізіміне енген. Бұл қаланың түрлі-түсті көшелері, көне шіркеулері мен қирандылары жыл сайын мыңдаған туристі өзіне тартады.
- Байырғы халықтардың ерекше тоқу дәстүрлері жарқын маталар арқылы көрінеді. Әр ауылдың дәстүрлі киімінде – гуапиль – өзінің қайталанбас өрнегі бар, ол қауымдастықтың тарихы мен ерекшелігін білдіреді.
- Гватемалада Америкадағы ең көне университеттердің бірі – Сан-Карлос университеті орналасқан, ол 1676 жылы құрылған. Бұл оқу орны әлі күнге дейін елдің басты білім және ғылым орталығы болып табылады.
- Елде әлемдегі ең кішкентай сүтқоректілердің бірі – ұзындығы 3 сантиметрден аспайтын Джексон лиликин жарғанаты мекендейді. Гватемаланың биологиялық әртүрлілігі соншалық, мұнда мыңдаған өсімдіктер мен жануарлар түрлері кездеседі, олардың көбісі тек осы өңірге тән.
- Мұндағы мереке дәстүрлері өте ерекше: Антигуадағы Пасха апталығы түрлі-түсті үгінді мен гүлден жасалатын кілемдермен ерекшеленеді, осы кілемдермен салтанатты шеру өтеді.
- Елдің аумағы шағын болса да, климаттық аймақтары өте алуан түрлі – тропикалық джунглиден бастап салқын таулы аймақтарға дейін кездеседі.
- Мұнда майялар ойнаған ерекше дәстүрлі ойындардың кейбір түрлері сақталған. Мысалы, табиғи каучуктан жасалған доппен ойналатын ойын, ол ертеректе діни мағынаға ие болған. Бұл ойынның элементтерін фестивальдерде көруге болады.
- Елде қолөнер бұйымдарын жасау жақсы дамыған: түрлі-түсті маскалар, керамика және күміс әшекейлер туристер мен жергілікті халық арасында сұранысқа ие.
- Латын Америкасындағы ең ірі қолданбалы өнер жәрмеңкелерінің бірі Чичикастенанго қаласында өтеді. Мұнда ерекше бұйымдар сатып алып, таулы үндістердің мәдениетімен танысуға болады.
- Гватемалада экотуризмге ерекше көңіл бөлінеді. Елде 30-дан астам табиғи парк пен қорық бар, онда ерекше ландшафттар, сарқырамалар мен жан-жануарлардың бай түрлері кездеседі.
- Жергілікті халық банан, ананас, папайя мен манго сияқты тропикалық жемістерді өсіру және экспорттау ісімен белсенді айналысады. Гватемалалық жемістер әлемнің ондаған еліне жеткізіледі.
- Гватемала археологиялық жаңалықтардың эпицентрі саналады: жыл сайын мұнда жаңа жәдігерлер мен бұрын джунглиде жасырынған көне қалалар табылып жатады.
- Елде ақпараттық технологиялар саласы да белсенді дамуда. Гватемала Латын Америкасында аутсорсинг нарығында маңызды ойыншыға айналып келеді.
Гватемала туралы қызықты мәліметтер елдің қаншалықты көпқырлы екенін көрсетеді. Оның табиғаты, тарихы мен мәдени мұрасы әлемнің түкпір-түкпірінен келген зерттеушілер мен саяхатшыларды қызықтырады. Бұл ел жайлы әлі де ашылмаған таңғаларлық фактілер көп, ал әр сапар жаңа әсер мен жаңалық әкелуі мүмкін. Сондықтан да Гватемала түпнұсқалық пен мәдени дәстүрлердің жарқын үлгісін бағалайтындар үшін ерекше тартымды бағыт болып қала береді.
