Брокколи – пайдалы тағамдардың нағыз символына айналған ерекше көкөніс. Оның ерекше дәмі, денсаулыққа пайдасы және түрлі тәсілмен дайындалу мүмкіндігі брокколиді әлемнің түкпір-түкпірінде танымал етті. Бұл өсімдіктің тарихы мыңдаған жылдарға созылады, ал ғалымдар оның жаңа пайдалы қырларын әлі де зерттеп келеді. Егер сіз бұрын білмеген, қызықты әрі таңғаларлық фактілерді білгіңіз келсе, брокколи жайлы осы мәліметтер сізге жаңа көкжиек ашады.
- Брокколи Жерорта теңізі өңірінен шыққан, оны ежелгі римдіктер өсірген. Олар бұл көкөністі нәзік дәмі мен денсаулыққа пайдасы үшін бағалап, біздің дәуірімізге дейінгі VI ғасырда түрлі тағамдарға қосқан.
- «Брокколи» атауы итальян тілінен шыққан және «қырыққабаттың гүл шоғы» деген мағынаны білдіреді. Италия бұл көкөністің тарихи отаны саналады, содан ол біртіндеп бүкіл әлемге тарады.
- Брокколи түсті қырыққабаттың жақын туысы болып табылады, бірақ оның түсі қанық жасыл және дәмі өзгеше. Сонымен қатар, брокколиде түсті қырыққабатқа немесе тіпті цитрусты жемістерге қарағанда С дәрумені көп болады.
- Брокколидің құрамында А, К, С, В тобының дәрумендері, сондай-ақ темір, кальций, калий, магний, фосфор және мырыш сияқты минералдар бар. Бұл көкөніс иммунитет пен сүйек саулығы үшін нағыз табиғи суперфуд саналады.
- Брокколи құрамында талшық көп, ол ас қорыту жүйесінің жұмысын жақсартып, тоқтық сезімін ұзақ сақтауға көмектеседі. Бұл көкөністі пайдалану қандағы холестерин деңгейін төмендетіп, жүрек-қантамыр ауруларының алдын алуға ықпал етеді.
- Брокколи құрамында күшті антиоксиданттар, соның ішінде сульфорафан кездеседі. Бұл зат еркін радикалдардан қорғайды және жасуша денсаулығына пайдалы.
- Фолий қышқылының болуына байланысты брокколиді жүкті әйелдерге ұрықтың дұрыс дамуы үшін ұсынады. Бұл көкөністі тұрақты пайдалану жүйке жүйесінің саулығын қолдап, дәрумен жетіспеушілігінің алдын алады.
- Зерттеулер брокколиде кездесетін кейбір заттардың қатерлі ісік түрлерінің даму қаупін төмендетуге қабілетті екенін көрсетті. Әсіресе ас қорыту жүйесінің онкологиялық ауруларының алдын алуда брокколи ерекше пайдалы деп есептеледі.
- Брокколи – төмен калориялы өнім, 100 граммда шамамен 34 ккал ғана бар. Сол себепті бұл көкөніс диеталық тамақтану, арықтау және ағзаны тазарту бағдарламалары үшін өте қолайлы.
- Пайдалы қасиеттерін сақтау үшін брокколиді шикі немесе жеңіл буға пісіріп жеу ұсынылады. Ұзақ қайнату дәрумендер мен антиоксиданттардың біраз бөлігін жоғалтады.
- Дүниежүзінде брокколидің бірнеше түрі бар, олардың ішінде калабрезе, романо және спаржа брокколи ерекше танымал. Олар гүл шоғының көлемі, пішіні және дәмінің қанықтығы жағынан ерекшеленеді.
- Брокколи көптеген елде өсіріледі, ең ірі өндірушілер – Қытай, Үндістан, АҚШ және Испания. Бұл көкөніс ондаған елге экспортталады және түрлі ұлттық асханаларда кеңінен қолданылады.
- Жапонияда брокколи жұмсақ дәмі мен пайдалы қасиеттері үшін ерекше бағаланады, ол сорпа, салат, суши, тіпті десертке де қосылады. Азия асханасында брокколи көбіне соя соусы мен теңіз өнімдерімен бірге қолданылады.
- Брокколи тез өседі және тұқымнан отырғызғаннан кейін 60–90 күнде өнім береді. Бұл өсімдік қоңыржай климатқа жақсы бейімделген және ерекше күтімді қажет етпейді.
- Бұл көкөністі тоңазытқышта 7–10 күнге дейін жаңа күйінде сақтауға болады, егер оны қолданар алдында жумасаңыз. Мұздатылған брокколи де дерлік барлық пайдалы қасиеттерін сақтайды және түрлі тағамға тез негіз бола алады.
- Брокколиді тек қайнатып не бұқтырып қана қоймай, қуырып, пеште пісіріп, смузиге немесе тұздыққа қосуға болады. Оның бейтарап дәмі лимон шырыны, ірімшік, жаңғақ сияқты әртүрлі өнімдермен тамаша үйлеседі.
- Кейбір елдерде брокколиға арналған мерекелер өтеді, онда аспаздық байқаулар, көрмелер мен брокколиден жасалған тағамдарды дәмін тату ұйымдастырылады.
Брокколи туралы қызықты деректер оның әмбебаптығын, пайдасы мен қазіргі тағам өнеріндегі танымалдығын дәлелдейді. Бұл көкөністі дәмі үшін ғана емес, денсаулыққа қажетті дәрумендер мен минералдарға бай болғандықтан да жоғары бағалайды. Брокколиге қатысты әлі де ашылмаған жаңалықтар көп, ал оны сүйетін әр адам жаңа рецепттер мен пайдалы қасиеттерді ашуды жалғастыра береді.
