Әзірбайжан – бұл Шығыс пен Батыс тоғысқан, көне дәстүрлер мен заманауи жаңалықтар үйлесім тапқан ерекше мемлекет. Ел тарихының тереңдігі, табиғатының әртүрлілігі және мәдени мұрасының байлығы әлемнің түкпір-түкпірінен келген туристерді таңғалдырады. Мұнда мәңгілік от жанып жатқан тау, ежелгі қалалар мен болашақ стиліндегі биік ғимараттар қатар өмір сүреді. Әзірбайжан – өркениеттер түйіскен мекен, ол сан түрлі таңғажайып құпияларды сақтап келеді. Төменде сіз білмеуі мүмкін Әзірбайжан туралы қызықты әрі танымдық деректер келтірілген.
- Әзірбайжанды көбіне оттар елі деп атайды, себебі жер астынан табиғи газ шығып, топырақтың бетінде өздігінен от тұтанады. Ең белгілі мысал – ғасырлар бойы сөнбеген Янардаг тауы. Бұл жердегі жалын табиғи газдың жер бетіне шығуынан туындайды. Бұл құбылыс көне зороастризм дінімен де байланысты және елдің рухани белгісіне айналған.
- Әзірбайжанның астанасы Баку – Каспий теңізінің жағалауындағы ең ірі қала, онда шығыс архитектурасы мен заманауи стиль ұштасады. Қалада ортағасырлық тарихи ескерткіштер сақталған, олардың қатарында Қыз мұнарасы мен Ширваншахтар сарайы ЮНЕСКО мұрасына енген. Сонымен қатар қалада жалындап тұрған жалын бейнесіндегі Flame Towers мұнаралары бой көтерген. Өткен мен болашақтың осындай үйлесімі Бакуді ерекше етеді.
- Әзірбайжан – әлемдегі он бір климаттық белдеудің тоғызы кездесетін сирек елдердің бірі. Ел аумағында қар басқан таулар, жартылай шөлдер, ормандар және субтропикалық аймақтар кездеседі. Бұл әртүрлілік биологиялық алуан түрлілік пен ауыл шаруашылығы дақылдарының мол түрлерін өсіруге мүмкіндік береді. Мұндай климаттық байлық – ғалымдар мен фермерлер үшін таптырмас мүмкіндік.
- Нафталан қаласында емдік мақсатта мұнай қолданылатын ерекше курорттар орналасқан. Бұл жерде табиғи құрамды емдік маймен ванна қабылдау мен арнайы процедуралар жүргізіледі. Оның қабынуға қарсы және ауырсынуды басатын қасиеттері бар. Мұндай емдеу тәсілі әлемде өте сирек кездеседі.
- Әзірбайжан — ЮНЕСКО-ның материалдық емес мәдени мұралар тізіміне енген мугам музыкалық дәстүрінің отаны. Мугам – бұл вокал, аспаптық сүйемел және импровизация элементтерін біріктіретін рухани өнер. Ол терең музыкалық білім мен шеберлікті талап етеді. Бүгінде мугам халықаралық сахналарда орындалады.
- Елдің ең көне археологиялық ескерткіштерінің бірі – Гобустандағы жартас суреттері. Бұл петроглифтердің жасы 10 мың жылдан асып жығылады және олар аң аулау, би және салт-жоралғылар көріністерін бейнелейді. Бұл – ежелгі адамның өмірінен сыр шертетін табиғи энциклопедия. Гобустан ескерткіші де ЮНЕСКО тізіміне енген.
- Әзірбайжанның ұлттық тағамдары парсы, кавказ, түрік және ортаазиялық дәстүрлерді біріктіретін хош иістер мен дәмдердің симфониясы. Палау, долма, кәуап және кутаб сынды тағамдар балғын өнімдермен және ерекше дәмдеуіштермен дайындалады. Жергілікті шөптер мен дәмдеуіштер тағамның дәмін айрықша етеді. Тамақ ішу мұнда қонақжайлықтың көрінісі ретінде қабылданады.
- Хыналыг ауылы – Кавказдағы ең биік қоныстанған елді мекендердің бірі, онда жергілікті халық өз тілі мен салт-дәстүрлерін сақтап қалған. Ауыл теңіз деңгейінен 2300 метр биіктікте орналасқан және сыртқы әлемнен оқшау күйде. Хыналыг тұрғындары ата-бабаларының ғасырлар бойғы мәдениетін жалғастырып келеді. Бұл этномәдени даралықтың жарқын мысалы.
- Әзірбайжан – әлемдегі ең көне мұнай өндіретін аймақтардың бірі. Мұнда алғашқы өнеркәсіптік бұрғылау қондырғылары XIX ғасырда орнатылған. Баку – мұнай өндірісінің тарихи орталықтарының бірі. Елдің энергетикалық қуатының бастауы осы жерден басталады.
- Әзірбайжан аумағында 300-ден астам балшықты жанартау бар – бұл әлем бойынша ең жоғары көрсеткіш. Бұл жанартаулардың атқылауы қауіпті емес, бірақ ерекше көрініспен сипатталады. Олар ғарыштық ландшафтты еске түсіреді. Балшықтары косметология мен емдік мақсатта да қолданылады.
- Әзірбайжан – зайырлы мұсылман мемлекеті, онда діни төзімділік кеңінен таралған. Бакуде мешіттер, православ шіркеулері, синагогалар мен католик соборлары қатар орналасқан. Бұл елдің көпұлтты әрі көпконфессиялы сипатын көрсетеді. Мұнда әртүрлі сенім өкілдері бейбіт өмір сүреді.
- Елде заманауи өнер белсенді дамып келеді. Бакуде Заха Хадид жобалаған Гейдар Әлиев орталығы жұмыс істейді, ол елдің сәулеттік символына айналды. Мұнда көрмелер, концерттер, заманауи өнер шоулары өтеді. Бұл – мәдениет, инновация және ұлттық рухты біріктіретін кеңістік.
- Әзірбайжан – мұсылман әлемінде әйелдерге сайлау құқығы алғаш берілген елдердің бірі. Бұл оқиға 1918 жылы орын алған, ол кезде көптеген еуропалық елдерде де мұндай құқық берілмеген болатын. Қазіргі таңда гендерлік теңдік – қоғам үшін маңызды тақырыптардың бірі. Бұл тарихи факт елдің прогрессивті ойлау дәстүрін дәлелдейді.
Бұл қызықты деректер Әзірбайжанның қаншалықты жан-жақты әрі өзіндік ерекшелігі бар ел екенін көрсетеді. Ол тек табиғатымен ғана емес, мәдени тереңдігімен, тарихи жалғастығымен және қазіргі дамуымен де таң қалдырады. Әзірбайжан – дәстүр мен заманауи көзқарастың үйлесім табатын үлгілі ел. Онымен жақын танысқан әрбір адам жүрегінде ұмытылмас әсер қалдырады.
