Агератум — гүлдену уақыты ұзақ, түрлі реңкті және ерекше нәзік пішінді гүлдерімен танымал сәндік өсімдік. Бұл өсімдік бақшаларда, гүлзарларда, балкон жәшіктерінде және қоғамдық ландшафттық жобаларда жиі кездеседі. Кішкентай ғана болып көрінгенімен, агератум өзінің төзімділігімен, бейімделгіштігімен және флористикадағы мәнімен ерекшеленеді. Оның күтімі жеңіл, ал түрлерінің көптігі көгалдандыруда түрлі шешімдер ұсынады. Төменде агератум туралы сіз білмеуіңіз мүмкін болған қызықты әрі танымдық деректер ұсынылған.
- Агератум атауы грек тіліндегі «қартаюға қарсы» деген мағынадан шыққан, бұл оның гүлдерінің ұзақ уақыт бойы өңін жоғалтпайтынын білдіреді. Сынып алынғаннан кейін де оның гүлдері бірнеше күн бойы пішінін және түсін сақтай алады. Сондықтан агератум гүл шоқтарын жасау үшін кеңінен пайдаланылады.
- Агератум астра тұқымдасына жатады және оның 60-тан астам түрі белгілі. Ең танымал түрі — мексикалық агератум, ол сәндік бағбандар арасында кең таралған. Бұл өсімдіктің отаны — Орталық Америка.
- Агератум көктемнің соңынан бастап күзгі алғашқы суық түскенге дейін гүлдей береді. Бұл қасиеті оны ұзақ мерзімді гүлдейтін өсімдік ретінде бағалы етеді. Кей жағдайларда агератум 4–5 ай бойы үздіксіз гүлдеп тұрады.
- Бұл өсімдік ыстық ауа райын жақсы көтереді және жиі суаруды қажет етпейді. Құрғақшылыққа төзімділігі жоғары, әсіресе жақсы дренаждалған топырақта жақсы өседі. Сондықтан агератум құрғақ климатты аймақтарда жиі өсіріледі.
- Агератумның биіктігі әртүрлі болады: аласа, орташа және тіпті жартылай бұталы түрлері де кездеседі. Бұл оны әртүрлі биіктіктегі гүлзарлар мен композициялар жасауға икемді етеді. Оны шекаралық өсімдік ретінде де, орталық безендіру үшін де қолдануға болады.
- Ең кең таралған түстерге көк, күлгін, қызғылт және ақ реңктер жатады. Әсіресе көк агератум классикалық және кеңінен танымал түрі болып саналады. Түрлі түсті гүлдермен үйлесімді болып, әсемдік береді.
- Агератум кішкентай болғанымен, оның хош иісі күшті және тұрақты. Бұл хош иіс аралар мен көбелектерді тартады, сондықтан өсімдік тозаңдануға көмектесетін маңызды элемент бола алады. Оны кейде көкөніс бақшаларында да қолданады.
- Агератум кейбір жануарлар үшін улы болуы мүмкін, әсіресе жаңа жұлынған жапырақтары көп мөлшерде желінсе. Бұл асқазан-ішек жолдарының бұзылуына әкелуі мүмкін. Сондықтан үй жануарлары бос жүретін аумақтарда оны отырғызғанда сақ болған жөн.
- Агератум тұқымы өте ұсақ болғандықтан, ол көбінесе көшет арқылы өсіріледі. Көшетті наурыз-сәуір айларында себеді, ал ашық жерге мамырдың соңында, аяз қаупі өткен соң отырғызады. Бұл ерте және ұзақ гүлдеуді қамтамасыз етеді.
- Өсімдіктің ықшам пішіні оны контейнерлерге, балкон жәшіктеріне және ілмелі қыштарға отырғызуға ыңғайлы етеді. Ол балкондар мен террастарды көркейту үшін тамаша таңдау. Агератум пішінін оңай жоғалтпайды және кесілген соң да тез қалпына келеді.
- Агератум Еуропада XIX ғасырдан бастап жылыжай өсімдігі ретінде танымал бола бастады. Кейін ол ашық топырақта да кеңінен таралып, бақ безендірудің ажырамас бөлігіне айналды. Қазіргі кезде оған бейімделген көптеген сорттар бар.
- Халық арасында агератум жастық пен өмірлік қуаттың символы ретінде қабылданады. Оны «кәрі көрінбейтін гүл» деп атайтындар бар. Сондықтан ол мерекелік гүл шоқтарында жиі кездеседі.
- Қазіргі селекция жетістіктері арасында тығыз, жастық тәрізді гүл шоғырлары бар сорттар да бар. Олар жиектастар мен партерлік гүлзарларға өте ыңғайлы. Мұндай сорттар қоғамдық саябақтарда және қалалық көгалдандыруда кеңінен қолданылады.
- Агератум зиянкестерге қарсы табиғи қорғаныс ретінде де қолданылуы мүмкін. Оның иісі тля, аққанат және басқа да жәндіктерге жағымсыз әсер етеді. Бұл өсімдікті көкөністермен араластырып отырғызу арқылы химиялық пестицидтерді азайтуға болады.
Агератум — бұл тек әсем гүл ғана емес, сонымен қатар бау-бақшада пайдалы әрі төзімді өсімдік. Бұл қызықты деректер оның сұлулығы мен қолдану мүмкіндіктерінің кеңдігін айқын көрсетеді. Сіз агератум тек безендіру үшін емес, сонымен қатар бал араларын тарту мен зиянкестерге қарсы қолдану үшін де бағаланатынын білмеуіңіз мүмкін. Оның қарапайым күтімі мен ұзақ гүлдеуі оны әлемнің түкпір-түкпіріндегі бағбандар үшін танымал етеді.
