Алжир – туристік бағыттар картасында жиі кездесе бермейтін ел, алайда оның өзіндік ерекшеліктері кез келген адамды таңғалдыруы мүмкін. Солтүстік Африкада орналасқан бұл мемлекет ежелгі өркениеттердің ізімен, мәдениеттердің алуан түрлілігімен және табиғаттың қайталанбас сұлулығымен ерекшеленеді. Ел аумағы Жерорта теңізінен бастап Сахара шөлінің тереңіне дейін созылып жатыр, бұл климаттың таңғаларлық айырмашылықтарын тудырады. Бұл мақалада сіз бұрын білмеуі мүмкін Алжир туралы қызықты әрі танымдық мәліметтермен таныс боласыз.
- Алжир – аумағы жағынан Африкадағы ең үлкен мемлекет, оның жалпы ауданы 2,38 миллион шаршы шақырымнан асады. Бұл көрсеткіш оны әлемдегі ең ірі он елдің қатарына қосады. Елдің басым бөлігі Сахара шөлінде орналасқан, ал тұрғындар негізінен солтүстікте шоғырланған.
- Ел астанасы – Алжир қаласы, оның тарихы финикиялық қоныстардан бастау алады. Француз отаршылдығы кезеңінде қала әкімшілік және мәдени орталыққа айналды. Қаладағы қардай аппақ ғимараттардың көптігіне байланысты оны Жерорта теңізінің Ақ маржаны деп те атайды.
- 1830 жылдан 1962 жылға дейін Алжир Францияның отары болды, бұл елдің сәулетіне, тіліне және басқару құрылымына айтарлықтай әсер етті. Француз тілі әлі күнге дейін бизнесте және білім беру жүйесінде кеңінен қолданылады. Дегенмен, ресми тілдер – араб тілі және бербер халықтарының тілі саналатын тамазигт.
- Ел аумағында көптеген тарихи орындар бар, соның ішінде ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұралар тізіміне енген ежелгі рим қаласы Типаса. Онда форум, амфитеатр және христиандық базиликалардың қирандылары сақталған. Бұл Алжир жерінде рим өркениеті мыңдаған жыл бұрын болғанын дәлелдейді.
- Алжирде әлемдегі ең ыстық аймақтардың бірі – Ин-Салах қаласы орналасқан, онда жазда температура 45 градустан жиі асып түседі. Кейбір жылдары ауа температурасы 50 градусқа дейін жеткен. Бұл қала көшпелі құмды төбелердің қозғалысына байланысты біртіндеп құммен көмкерілуде.
- Ахаггар ұлттық саябағы – Сахарадағы сирек кездесетін жануарлар мекені, мұнда бербер маймылдары мен шөл түлкілері кездеседі. Бұл аймақ вулкандық таулар мен биік жартастарымен де танымал. Елдегі ең биік нүкте – Тахат тауы дәл осы жерде орналасқан.
- Алжирде көптеген бербер халықтары өмір сүреді, олар өз мәдениеті мен тілін сақтап қалған. Олар дәстүрлі киім киіп, ұрпақтан ұрпаққа берілетін музыка мен билерді орындайды. 2002 жылы тамазигт тілі ұлттық, ал 2016 жылы ресми тіл мәртебесін алды.
- Сахара тек құмды алқап қана емес, онда тау жоталары, тұзды көлдер және пальма ағашты оазистер бар. Бұл жерде жасы 8 мың жылдан асатын жартастағы суреттер табылған. Онда адамдар мен жойылып кеткен жануарлар бейнеленген, бұл өткенде климаттың ылғалды болғанын көрсетеді.
- Алжир әлемдегі ірі табиғи газ экспорттаушы елдердің бірі саналады. Газ құбырлары арқылы ел Италия, Испания және Еуропаның басқа мемлекеттерімен байланысады. Бұл Алжирді энергетика саласында маңызды ойыншыға айналдырады.
- Ислам діні басым бола тұра, Алжирде христиан және иудаизм діндерінің ескі қауымдастықтарының ізі сақталған, әсіресе елдің солтүстігінде. Көптеген көне синагогалар мешітке немесе мұражайға айналдырылған. Бұл елдің тарихында діни әртүрлілік болғанын көрсетеді.
- Алжирдің ұлттық асханасы араб, бербер, француз және жерортатеңіздік тағамдардың ықпалын біріктірген. Кускус, ет тағамдары, құрма және түрлі дәмдеуіштер кеңінен қолданылады. Мята қосылған шай – елдегі дәстүрлі сусындардың бірі.
- Константина қаласында 1912 жылы салынған Сиди М’Сид көпірі орналасқан, ол әлемдегі ең көне және биік аспалы көпірлердің бірі. Ол терең шатқалдың үстінен өтіп, қаланың екі бөлігін байланыстырады. Бұл инженерлік ескерткіш қаланың басты символына айналған.
- Тассили-н-Ажер шөлді аймағында 10 мың жылдан астам тарихы бар жартастағы суреттердің үлкен топтамасы табылған. Онда адамдардың, аңдардың және тұрмыстық көріністердің бейнелері бар. Бұл бүкіл әлем бойынша ең бай алғашқы өнер ескерткіштерінің бірі саналады.
- Елдегі халық музыкасы терең дәстүрге ие, ал раи жанры шетелде де кең танымал. Әлемге әйгілі орындаушылардың бірі – Халед, оның әндері халықаралық хиттерге айналды. Бұл жанр халық әуендерін заманауи ырғақтармен үйлестіреді.
- Алжир тәуелсіздігін алғаннан кейін білім беру жүйесі қарқынды дамыды. 16 жасқа дейінгі балалар үшін білім тегін әрі міндетті. Елде ондаған университет бар, соның ішінде 1909 жылы құрылған Алжир университеті.
- 1990-жылдары Алжир ауыр кезеңді бастан кешірді – бұл кезең Қара онжылдық деп аталады. Азаматтық соғыс мыңдаған адамның өмірін жалмап, қоғамды күйретті. Кейінгі жылдары елдегі жағдай тұрақтанып, бейбіт өмір қалпына келе бастады.
- Алжирдің Жерорта теңізімен жағалауы 1000 шақырымнан асады. Бұл елге балық шаруашылығын, теңіз логистикасын және жағажай туризмін дамытуға мүмкіндік береді. Оран, Аннаба және Беджая секілді жағалаудағы қалалар ішкі және шетелдік туристер арасында танымал.
- Елде дәстүрлі құрылыс түрі – касба кең таралған, олар тығыз салынған балшықтан жасалған үйлерден тұрады. Ең атақты касба – Алжир қаласындағы тарихи кешен, ол ЮНЕСКО тізіміне енген. Бұл бірнеше ғасырлық тарихы бар қорғанысқа арналған қалалық құрылыс үлгісі.
- 2005 жылы Алжир өз спутнигін ғарышқа ұшырған алғашқы африкалық елдердің бірі болды. Бұл қадам байланыс, ауа райын бақылау және экологиялық мониторинг салаларын жетілдіруге бағытталған. Елдің ғарыштық бағдарламасы оның технологиялық дамуын айғақтайды.
Бұл Алжир туралы қызықты әрі таңғаларлық мәліметтер осы елдің сан қырлы бейнесін ашады. Мұнда ежелгі дәстүрлер мен қазіргі технологиялар, шөл мәдениеті мен Жерорта теңізінің байлығы өзара үйлеседі. Алжир – тарихи-мәдени кеңістік ретінде зерттеуге тұрарлық ел. Бұл ел туралы көбірек білгеніңізге қуаныштымыз.
